95 χρόνια από την Οχτωβριανή Επανάσταση. Ο δρόμος του Οχτώβρη ζωντανός και επίκαιρος

της Χριστίνας Μπάρτσα.

Στα 95 χρόνια από την Οχτωβριανή Επανάσταση βρισκόμαστε σε μια βαθιά κρίση του καπιταλιστικού συστήματος, σε μια ολομέτωπη επίθεση ενάντια στους εργαζόμενους και τους λαούς του κόσμου, με την αντεπανάσταση να έχει κυριαρχήσει και το κομμουνιστικό κίνημα σε υποχώρηση.

95 χρόνια μετά, η Οχτωβριανή Επανάσταση αντιμετωπίζεται σαν «μουσειακό είδος». Από τους αστούς που θεωρούν ότι έχουν ξεμπερδέψει με τις επαναστάσεις και τον κομμουνισμό (τότε όμως γιατί αυτή η λυσσαλέα επίθεση και συκοφάντηση;), μέχρι διάφορες αποχρώσεις της αριστεράς που βλέπουν το δρόμο του Οχτώβρη σαν «καθυστερημένο», «ανεφάρμοστο», «ξεπερασμένο» ή σαν μια ρομαντική ουτοπία, μια νοσταλγική ανάμνηση, και πολιτεύονται στο δρόμο του «εφικτού», της «προσγείωσης στην πραγματικότητα».

Όμως, οι επαναστάσεις δεν μπαίνουν στο μουσείο. Είναι προϊόν αντιθέσεων, ταξικής πάλης, κι αυτά δεν διαγράφονται, δεν «καταργούνται», δεν σταματά η ιστορία, δεν παγώνει η κοινωνική εξέλιξη. Όσο κι αν η άρχουσα τάξη διακηρύσσει το «τέλος της ιστορίας», η ιστορία προχωρά με ατμομηχανή την επανάσταση. Όσο κι αν «αγνοείται» η ταξική πάλη και προβάλλεται το «γενικό συμφέρον», η κοινωνική εξέλιξη είναι αποτέλεσμα ταξικών αντιθέσεων και συγκρούσεων. Όπως ο νόμοι της Φυσικής καθορίζουν τη ζωή και την κίνηση του υλικού κόσμου, έτσι και οι νόμοι της κοινωνικής εξέλιξης φέρνουν την επανάσταση και το σοσιαλισμό στην επικαιρότητα.

 

 

Η Οχτωβριανή Επανάσταση άνοιξε δρόμους, έφερε την εργατική τάξη και τις λαϊκές μάζες στο προσκήνιο της ιστορίας, τροποποίησε την κλίμακα του εφικτού, πραγμάτωσε τη δυνατότητα για την ανατροπή του εκμεταλλευτικού συστήματος κοινωνικών σχέσεων, τη δυνατότητα για οικοδόμηση μιας άλλης κοινωνίας. Δυνατότητα που κάθε άλλο παρά ακυρώνεται από το γεγονός ότι αυτή η κοινωνία από ένα σημείο και μετά μετασχηματίστηκε στο αντίθετό της.

Από όποια πλευρά κι αν στέκεται κανείς απέναντι στον Οχτώβρη –της υπεράσπισης, της αμφισβήτησης, της κριτικής, της αντιπαλότητας– το γεγονός είναι ένα: τον Οχτώβρη του ’17 οι μπολσεβίκοι πήραν επαναστατικά την εξουσία για να ανατρέψουν τον καπιταλισμό και να οικοδομήσουν μια σοσιαλιστική κοινωνία. Και μόνο αυτό το γεγονός αρκεί για να αποδείξει ότι δεν υπάρχουν μονόδρομοι, ότι είναι δυνατό, είναι εφικτό να ανατραπεί το καπιταλιστικό σύστημα.

 

Η αποτίμηση της Οχτωβριανής Επανάστασης από την πλευρά όσων βλέπουν τα πράγματα κάτω από το πρίσμα του επαναστατικού μαρξισμού, δεν μπορεί παρά να σταθεί σ’ εκείνα τα συμπεράσματα που μπορούν να οδηγήσουν τη σκέψη και τη δράση για το σήμερα. Κι εδώ το βασικό συμπέρασμα είναι ότι υπήρξε νικηφόρα επαναστατική πράξη γιατί στηρίχτηκε στην επαναστατική θεωρία. Η Οχτωβριανή Επανάσταση είναι γέννημα του Λενινισμού. Της θεωρίας για τον ιμπεριαλισμό και τον αδύναμο κρίκο, της θεωρίας για το κράτος και το τσάκισμα της αστικής κρατικής μηχανής, της θεωρίας για την οργάνωση της τάξης και το κόμμα. Της συγκεκριμένης ανάλυσης της κατάστασης στον κόσμο και τη Ρωσία του 1917, που καθόρισε τη στρατηγική και την ταχτική.

Όποιος στην επανάσταση του Οχτώβρη χαιρετίζει την έφοδο στα χειμερινά ανάκτορα αλλά παραγνωρίζει το λενινισμό, βλέπει την επανάσταση σαν επισκέπτης μουσείου. Επισκέπτης μουσείου είναι και όποιος βλέπει τη θεωρία σαν δόγμα απονεκρωμένο στα κιτάπια, σαν την προίκα που κληρονομήσαμε και την κρατάμε στο μπαούλο, μένοντας στη θέση του παρατηρητή των κοινωνικών και πολιτικών εξελίξεων, γιατί οι καιροί σήμερα «δεν είναι μενετοί για ανατροπές».

95 χρόνια μετά, παραμένουμε στην εποχή του ιμπεριαλισμού και της προλεταριακής επανάστασης. Οι διάφορες χώρες του κόσμου βρίσκονται στενά δεμένες σ’ ένα σύστημα παγκόσμιας κυριαρχίας και καταπίεσης, σε μια ενιαία αλυσίδα όπου η κάθε χώρα αποτελεί έναν ξεχωριστό κρίκο. Τα μέσα παραγωγής, ο κοινωνικός πλούτος, βρίσκονται συγκεντρωμένα σε όλο και λιγότερα χέρια οξύνοντας στο έπακρο την αντίθεση ανάμεσα στον κοινωνικό χαρακτήρα της παραγωγής και την ατομική κεφαλαιοκρατική ιδιοποίηση των προϊόντων.

Η θέση ότι ο ιμπεριαλισμός είναι ο καπιταλισμός που σαπίζει και πεθαίνει, επιβεβαιώνεται σήμερα με τραγικό τρόπο σε εκατομμύρια ανθρώπους σ’ όλο τον κόσμο. Σημάδι της σήψης του είναι και η τωρινή βαθιά κρίση. Στον επιθανάτιο ρόγχο του καταστρέφει παραγωγικές δυνάμεις, καταστρέφει τη ζωντανή εργασία, καταστρέφει ολόκληρες χώρες και λαούς. Μόνο η καταστροφή μπορεί να παρατείνει τη ζωή αυτού του συστήματος. Η ανατροπή του είναι ιστορική αναγκαιότητα.

Αναγκαία συνθήκη για την ανατροπή είναι η ανάπτυξη κομμουνιστικού κινήματος. Η οργανωμένη πάλη, η οργανωμένη αντίσταση στην καταστροφή, ο συντονισμός της πάλης σε παγκόσμιο επίπεδο.

 

Η εικόνα του κόσμου σήμερα έχει σημαντικές αναλογίες με το προ-οχτωβριανό τοπίο. Η διαιώνιση αυτού του συστήματος οδηγεί με ξέφρενους ρυθμούς σε μια κοινωνική βαρβαρότητα. Στη χώρα μας οι τωρινές γενιές βιώνουν ένα ζοφερό παρόν, και οι επόμενες έχουν μπροστά τους ένα ακόμα πιο ζοφερό μέλλον. Οι λαϊκές μάζες αγωνιούν και αναζητούν διέξοδο, αναζητούν προοπτική. Βγαίνουν στο δρόμο, κινητοποιούνται, μουδιάζουν και μένουν να παρατηρούν, ξαναβγαίνουν στο δρόμο και ξαναμουδιάζουν, αναμένουν να δουν προοπτική.

Η αριστερά, όσοι –στα λόγια τουλάχιστον– τοποθετούνται στην πλευρά του λαού και της κοινωνικής προόδου, μένουν στη θέση του παρατηρητή κι όχι στη θέση του ενεργού διαμορφωτή των εξελίξεων, του οργανωτή των λαϊκών αγώνων. Ο σοσιαλισμός είναι ένα σημείο στις διακηρύξεις, μια επετειακή αναφορά στις 7 του Νοέμβρη, η «δευτέρα παρουσία» που θα έρθει από τον ουρανό.

Όμως, ο σοσιαλισμός είναι η προοπτική. Η μόνη δυνατή προοπτική. Η μόνη δυνατή απάντηση στη σημερινή βαρβαρότητα. Ο Οχτώβρης έδειξε ότι ένας άλλος κόσμος χωρίς εκμετάλλευση και καταπίεση είναι εφικτός, δεν είναι ουτοπία.

 

Ο λενινισμός γεννήθηκε μέσα από την οξύτατη αντιπαράθεση με τους τότε «θεματοφύλακες» του μαρξισμού, την πολεμική με το τότε πλειοψηφικό ρεύμα της ΙΙης Διεθνούς. Η συζήτηση, η αντιπαράθεση, η πολεμική στους κόλπους της σημερινής αριστεράς, όσων θέλουν να αναφέρονται στον κομμουνισμό δεν μπορεί παρά να οδηγήσει στο να ανοίξει, να χαραχτεί, να οργανωθεί η πορεία της ανατροπής, να γίνει ο σοσιαλισμός ζωντανή προοπτική. Δεν μπορεί παρά να οδηγήσει εκεί, ακριβώς γιατί είναι ανάγκη των καιρών. Ακριβώς γιατί σήμερα δεν έχουμε τις «ομαλές» συνθήκες του ’80 ή του ‘90 όπου η αντιπαράθεση αφορούσε απλά και μόνο την ιστορική αποτίμηση και δικαίωση του ενός ή του άλλου ρεύματος. Είναι ανάγκη των καιρών, γιατί τα διλήμματα είναι υπαρκτά –ανεξάρτητα από τις σημερινές διαθέσεις και σχεδιασμούς των κομματικών επιτελείων– και είναι επείγοντα. Το δίλημμα σοσιαλισμός ή επιστροφή στη βαρβαρότητα θα απαντηθεί, το ποιος-ποιον θα λυθεί, ούτως ή άλλως. Η ιστορική εξέλιξη δεν μπορεί να παγώσει. Ο ιστορικός χρόνος όμως μπορεί να επιταχυνθεί, να συμπυκνωθεί, από την παρέμβαση και δράση του υποκειμενικού παράγοντα. Και η συγκρότηση και οργάνωση του υποκειμενικού παράγοντα αποτελεί βασικό καθήκον όσων τοποθετούνται και αναφέρονται στον κομμουνισμό.

 

Πηγή: http://antapocrisis.gr/